اختلاس چیست؟

تعریف جرم اختلاس با توجه به قانون داده شده متفاوت است. به طور معمول، عناصر مجرمانه اختلاس ، تبدیل متقلبانه اموال شخص دیگری توسط شخصی است که مالکیت قانونی آن مال را دارد.
اگر کسی از کارفرمای خود یا شخص دیگری که اموال یا پول را به او سپرده است، سرقت کند، به جرم اختلاس محکوم خواهد شد و در دادگاه مدنی مورد شکایت و مجازات قرار می گیرد.
اختلاس زمانی اتفاق می افتد که شخصی، پول یا دارایی کارفرما ، شریک تجاری یا شخص دیگری را که دارایی را به اختلاس کننده، سپرده و به او اعتماد کرده است، بدزدد.

اختلاس معمولاً جرمی از پیش برنامه ریزی شده است که با روشی انجام می شود ، با احتیاطی که تبدیل کیفری اموال را پنهان می کند و این امر بدون اطلاع یا رضایت فرد آسیب دیده رخ می دهد. غالباً این امر شامل یک شخص معتمد می شود که صرف درصد کمی از کل وجوه یا منابعی را که دریافت یا کنترل می کنند ، به منظور به حداقل رساندن خطر تشخیص تخصیص نادرست وجوه یا منابع ، اختلاس می کند. در صورت موفقیت ، اختلاس ها ممکن است، سالها بدون شناسایی ادامه یابد. قربانیان غالباً درمی یابند که وجوه ، پس انداز ، دارایی ها یا سایر منابع از دست رفته است و توسط شخص اختلاس فریب خورده است، فقط در صورت نیاز به نسبت نسبتا زیادی از وجوه در یک زمان.

مطالب مرتبط : خیانت در امانت و مجازات قانونی آن

تفاوت جرم اختلاس با خیانت در امانت

جرم اختلاس با خیانت در امانت تفاوت های بسیاری دارد. تفاوت مهم اختلاس با خیانت در امانت، تصرف غیر قانونی می باشد. مهم ترین تفاوت جرم اختلاس با خیانت در امانت این است که مرتکب جرم اختلاس حتماً «مأمور دولت» می باشد، در صورتی که در جرم خیانت در امانت خلاف آن بوده و مرتکب مأمور و یا کارمند دولت نمی باشد.
اختلاس به برداشت غیر قانونی اموال دولتی و یا غیر دولتی که به دست کارمندان دولت صورت گرفته می شود که باعث می شود خیلی از کارمندان از این موضوع سوء استفاده نمایند به همین دلیل قانونگذار برای جرم اختلاس مجازات تعیین کرده است.
ثروت هایی که ناشی از جرم اختلاس می باشند توسط دولت گرفته شده و حسب مورد به بیت المال یا صاحب حق بازگردانده می شود .
برای شکل گرفتن و تحقّق جرم اختلاس قصد آگاهانه کارمند و همچنین داشتن سوء نیت کارمند لازم می باشد . اگر شخص کارمند بر اثر بی احتیاطی یا اشتباه کسری بیاورد جرم اختلاس صورت نگرفته است . یکی از موارد دیگر جرم اختلاس این مورد می باشد که مال باید حسب وظیفه به کارمند داده شده باشد و از موارد دیگر ان این می باشد که ۹ رفتاری که مرتکب انجام داده است موجب ضرر و زیان شده باشد چه به صورت جزیی و چه به صورت کلّی .
تنها داشتن قصد مستوجب تعقیب کیفری نمی باشد بلکه آن کارمند باید مالی را که حسب وظیفه به او سپرده شده است خیانت کند که در این مورد کارمند مرتکب جرم شده است .
البته این را باید مدّ نظر قرار داد که قانونگذار تعریف خاصّی از اختلاس ارائه نکرده است .
جرم اختلاس علاوه بر جنبه ی خصوصی ، دارای جنبه ی عمومی نیز می باشد ، چرا که به نظم اجتماع آسیب وارد می سازد ، فلذا بزه اختلاس یک جرم غیرقابل گذشت می باشد و حتی با گذشت شاکی ، محکمه از حیث جنبه ی عمومی ، مرتکب را به مجازات مقرّر قانونی محکوم می نماید . تعقیب کیفری جرم اختلاس در صلاحیت دادسرای عمومی و انقلاب و رسیدگی به آن دادگاه کیفری می باشد.

جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در زمینه جرم اختلاس و مجازات آن، با وکلای ما، در صفحه تماس با ما در ارتباط باشید.

مجازات جرم اختلاس

بر اساس قانون، اگر میزان اختلاس تا پنجاه هزار ریال باشد، اختلاسگر، به شش ماه تا سه سال حبس و شش ‌ماه تا سه سال انفصال موقت محکوم خواهد شد و اگر بیش از این مبلغ باشد، به دو تا ده سال حبس و انفصال دائم از خدمات دولتی و در هر مورد علاوه بر رد وجه یا مال مورد اختلاس به‌ جزای نقدی معادل دو برابر آن‌ محکوم می‌شود.»

و بر اساس دیوان عالی کشور، «مناط در قیمت مال اختلاس شده ارزش معمولی هر بلد است، نه قیمتی که دولت برای خرید آن معین کرده است.»
همچنین بر اساس قانون، « هرگاه مرتکب اختلاس قبل از صدور کیفر خواست تمام وجه یا مال مورد اختلاس را مسترد نماید، دادگاه او را از تمام یا قسمتی از جزای نقدی معاف می‌نماید و اجرای مجازات حبس را معلق ولی حکم انفصال درباره او اجرا خواهد شد.»

مقاله پیشنهادی: جرایم پولی و بانکی و جرایم اقتصادی چیست؟ و چه مجازاتی دارد؟

مجازات جرم اختلاس همراه با جعل

مجازات اختلاس همراه با جعل در تبصره ۲ ماده ۵ قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و کلاهبرداری مقرر گردیده است:

« چنان چه عمل اختلاس توأم با جعل سند و نظایر آن باشد، در صورتی که میزان اختلاس تا ۵۰ هزار ریال باشد، مرتکب به ۲ تا ۵ سال حبس و یک تا ۵ سال انفصال موقت و هر گاه بیش از این مبلغ باشد به ۷ تا ۱۰ سال حبس و انفصال دائم از خدمات دولتی و در هر مورد علاوه بر رد وجه یا مال مورد اختلاس به جزای نقدی معادل دوبرابر آن محکوم می شود.»

نکته : میزان مبلغ در تعیین مجازات اختلاس مؤثر است. به طوری که اگر اختلاس تا ۵۰ هزار ریال باشد یا بیش از آن، مقدار مجازات متفاوت خواهد بود و البته در تعیین میزان اختلاس فرقی نمی کند که اختلاسگر، یکباره آن اموال را تصاحب کرده باشد یا در چند نوبت. در هر حال جمع اموال مورد اختلاس در تعیین مجازات، ملاک قرار می گیرد.

از طرفی اگر میزان اختلاس، بیش از یکصد هزار ریال باشد، باید برای متهم قرار بازداشت موقت به مدت یک ماه صادر شود و این قرار قابل تبدیل هم نخواهد بود.

  جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با مشاورین و تیم وکلای مجرب و پایه یک واقع در این گروه، تماس حاصل فرمایید و از مشاوره رایگان آنها بهره مند شوید. گروه حقوقی دادگستران نگین عدالت با سالها تجربه در زمینه حقوقی، کیفری و خانواده، در خدمت شما عزیزان می باشد.