کانون مقدس خانواده با نکاح زن و مرد شکل می‌گیرد و با ولادت فرزندان تکمیل می‌شود. خانواده واحد اجتماعی کوچکی از یک جامعه به حساب می‌آید. هر یک از اعضای یک خانواده علاوه بر وابستگی عاطفی و رابطه احساسی که با یکدیگر دارند؛ تکالیف و وظایفی نیز در جایگاه خود، برعهده دارند و با توجه به جایگاهشان در خانواده، موظف به انجام تکالیف خود هستند. قوانینی در رابطه با حقوق خانواده و حل اختلاف بین آنان بابت وضع شده است. در ادامه به تفسیر دعاوی خانوادگی، انواع مختلف آن و همچنین اهمیت اخذ وکیل خانوادگی می‌پردازیم. با گروه وکلای دادگستران نگین عدالت همراه باشید.

کدام دعاوی در زمره دعاوی خانوادگی به حساب می‌آیند؟

به طور کلی می‌توان گفت، هر نوع دعاوی که در ارتباط با اعضای یک خانواده که با یکدیگر رابطه سببی، نسبی یا خویشاوندی دارند در زمره دعاوی خانوادگی و در صلاحیت دادگاه خانواده می‌باشد. به عنوان مثال: دعاوی مربوط به نامزدی، نکاح، جهیزیه، مهریه، حضانت فرزند، طلاق، نسب، رشد، ولایت، اهدای جنین، فرزند خانوادگی، تغییر جنسیت جز دعاوی خانوادگی محسوب می‌شوند.

جهت مشاوره با وکیل خانوادگی، با شماره‌های ذکر شده در انتهای همین مقاله تماس بگیرید

دعوای اصل نکاح یا اثبات زوجیت!

شاید کمی برایتان جالب به نظر برسد، اما بسیار پیش آمده که زن یا مرد (البته بیشتر مردان) پس از نکاح، رابطه زوجیت خود را به دلایل مالی، غیرمالی، شخصی و…انکار کنند. این مشکل بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که عقد نکاح در دفاتر اسناد رسمی ثبت نشده یا در هنگام انعقاد عقد، شاهدانی وجود نداشته‌اند. در چنین شرایطی شخص مدعی رابطه زوجیت، با مراجعه به دادگاه خانواده یا دادگاه عمومی حقوقی، درخواست خود را مطرح می‌کند. مدارک لازم جهت اثبات اصل نکاح یا رابطه زوجیت عبارتند از: سند نکاح (عقدنامه)، اقرار، شهادت شهود، همزیستی زن و شوهر، تحقیقات محلی، اقامه سوگند.

نکته جالب توجه آن است که ثبت نکاح به عهده شوهر می‌باشد و چنانچه وی پس از گذشت یک ماه از عقد نکاح، آن را ثبت نکند، قانون برای او مجازاتی در نظر گرفته است.

طلاق و انواع آن

یکی از آشناترین انواع دعاوی خانوادگی، دعوای طلاق بین زن و شوهر می‌باشد که متاسفانه هرروز بیشتر از روز قبل شاهد آن هستیم. طلاق به دو گروه اصلی تقسیم می‌شود: طلاق باین و طلاق رجعی.

تفاوت اصلی بین طلاق رجعی و باین آن است که در طلاق رجعی، مرد در ایام عده حق رجوع دارد اما در باین اینطور نیست. لازم است بدانید، همه طلاق‌ها درواقع رجعی هستند، مگر در موارد خاص که طلاق باین به حساب می‌آید.

تنها در چهار مورد است که طلاق، باین به حساب می‌آید. در زیر به آن اشاره خواهیم کرد:

• طلاق زن دوشیزه و باکره
• طلاق زن یائسه
• طلاق برای بار چهارم، یعنی زن و مرد سه مرتبه متوالی عقد کرده و سپس طلاق گرفته‌اند که اصطلاحا به آن سه طلاقه گویند.
• طلاقی که به علت کراهت زن از مرد یا هر دو از یکدیگر اتفاق بیفتد که به آن طلاق خلع و مبارات گفته می‌شود.

به جز مواردی که در بالا ذکر شد بقیه انواع طلاق‌ها، طلاق رجعی هستند.

جهیزیه و قوانین مربوط به آن

جهیزیه عنوانی است که برای ایرانیان و خانواده‌های ایرانی بسیار آشناست. پس از نکاح زن و شوهر، برای آغاز یک زندگی مشترک لوازمی احتیاج است که عرف، آن را تحت عنوان جهیزیه، وظیفه عروس و خانواده وی می‌داند. کم نیستند، خانواده‌هایی که رسم اعطای جهیزیه به دختر را بسیار حیاتی و پراهمیت می‌پندارند و حتی شاید میزان هزینه‌ای که برای خرید جهیزیه شده است را با میزان ارزش و منزلت دختر، لازم و ملزوم یکدیگر بدانند! اما بد نیست بدانید که خرید جهیزیه برای دختر، تنها جز آداب و رسوم عرفی به حساب می‌آید و در قانون جایگاهی ندارد. بدین معنا که هیچ زوجی نمی‌تواند از همسر خود، به علت کمی و کاستی جهیزیه یا حتی نبود آن شکایت کند؛ چرا که زن از نظر شرعی و قانونی وظیفه‌ای برای خرید جهیزیه ندارد. خوب است بدانید، در صورتی که زن برای احترام به عرف جامعه اقدام به خرید جهیزیه کند، چنانچه اختلافی حاصل آید و منجر به جدایی شود؛ این حق را دارد که جهیزیه خود را مسترد کند یا حتی در صورتی که شوهر از روی دشمنی و عمد، خسارتی به جهیزیه زن وارد آورده باشد، حق مطالبه خسارت از شوهر را دارد.

دعوای اثبات یا نفی نسب

گاهی اوقات ممکن است، نسب مشروع طفل از سوی پدر مورد انکار قرار بگیرد! در چنین شرایطی تکلیف چیست؟

زن با استفاده از مواردی که در زیر به آن اشاره می‌کنیم، قادر به اثبات نسب می‌باشد:

1. اثبات بوسیله اماره فراش؛ یعنی آنکه بین زن و شوهر نزدیکی اتفاق افتاده، بین شش تا ده ماه از تاریخ وقوع آخرین نزدیکی، گذشته باشد و بوسیله دلایل دیگر منتفی نشده باشد.
2. اثبات نسب یا نفی آن با شهادت شهود نیز امکانپذیر است.
3. امروزه با پیشرفت علم پزشکی، اثبات نسب مشروع طفل بوسیله آزمایش‌های مختلفی به راحتی امکانپذیر است.

نکته حایز اهمیت آن است در صورتی که برای طفل، شناسنامه صادر شده باشد، اثبات نفی نسب به این راحتی‌ها امکان پذیر نیست.

اهمیت اخذ وکیل خانوادگی

با توجه به آنچه در پیش رو داشتیم با دعاوی خانوادگی و انواع ان تا حدودی آشنا شدیم. متاسفانه این روزها تعداد طرح دعاوی خانوادگی، علی‌الخصوص دعوای طلاق و مهریه در مراجع قضایی هر روز بیش از روز قبل است. کانون مقدس خانواده یکی از خطیرترین و پرارزش‌ترین نهادها و اجتماع‌های موجود در جامعه می‌باشد و از همین روی نیز دعاوی خانوادگی تحت هر عنوانی که در مراجع قضایی مطرح گردد از اهمیت بیشماری برخوردار می‌باشد.

لازم به ذکر است که  برای حل و فصل تمامی مشکلات و اختلافات خانوادگی، لازم است که از یک وکیل خانواده خبره و متبحر پایه یک دادگستری که، استفاده شود تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن بهترین نتیجه دلخواه بدست آید.

و در آخر

همان‌طور که مشاهده شد، دعاوی مربوط به خانواده کم نیستند. دعاوی خانوادگی حساسیت‌های بسیاری جهت حفظ  منزلت و حرمت کانون مقدس خانواده دارد. در حقوق ایران سعی شده است، قوانین به نسبت بجا و عادلانه‌ای به جهت کاهش اختلافات و مشکلات و طرح دعاوی خانوادگی وضع شود. هرچند که با این وجود عده بسیار زیادی از زنان یا حتی مردان، قوانین را اغراق‌ آمیز و ناعادلانه دانسته و شاید گمان می‌کنند، حقشان در این جهان هستی پایمال شده است! چنانچه شما هم در این خصوص به اختلاف و مشکل برخوردید و گمان می‌کنید، حقتان در شرف پایمال شدن است، گروه وکلای دادگستران نگین عدالت در زمینه انواع مختلف دعاوی خانوادگی راهنمای شماست. شما می‌توانید جهت مشاوره با وکیل خانوادگی در ارتباط باشید.