یکی از علل شایع مرگ و میر تصادفات رانندگی بوده که غالباً بر اثر بی دقتی و بی احتیاطی راننده رخ می دهد. تصادفات رانندگی به هر دلیل که باشد، اگر منجر به مرگ یا صدمات بدنی نشود، صدمات مالی را در پی خواهد داشت. به همین جهت قانونگذار مرتکبان تصادفات رانندگی را حسب مورد به اعدام، پرداخت دیه، حبس و جزای نقدی محکوم می کنند. در ادامه به بررسی مسئولیت راننده در تصادفات رانندگی و شکایت از راننده مقصر در تصادفات رانندگی خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
در تصادفات خسارتی، در صورتی که دو طرف بر سر مقدار خسارت به توافق برسند، می توانند با مراجعه به اداره بیمه کننده مقصر، خسارت را دریافت کنند. اما در صورت عدم توافق و یا همچنین عدم همکاری، برای شکایت از راننده مقصر در تصادف ، می توان بر حسب مورد به یکی از دو روش زیر عمل کرد:
1. چنانچه میزان خسارت کمتر از 20 میلیون تومان باشد، باید با مراجعه به شورای حل اختلاف طرح شکایت کرد.
2. چنانچه میزان خسارت بیشتر از 20 میلیون تومان باشد، باید با مراجعه به دادگاه حقوقی طرح شکایت کرد.
برای شکایت از راننده مقصر در تصادفات جرحی که موجب به خسارت جانی شده است، باید با در دست داشت کروکی تصادف به دادسرا مراجعه نموده و مراحل قانونی دیگر آن را همچون مراجعه به پزشکی قانونی طی نمود. در تصادفات جرحی علاوه بر دیه، مجازات های دیگری همچون حبس و یا پرداخت جزای نقدی نیز تعبیه شده است. بعد از تشکیل پرونده در دادسرا و ارائه مدارک مربوطه و نیز نامه پزشکی قانونی به انضمام مدارک و بیمه نامه، برگ بیمه مقصر در پرونده ضبط شده و پس از آن که مقام قضایی استعلام اصل بودن بیمه نامه را انجام داد، بیمه نامه مقصر و یا در صورت لزوم قرار متناسب پذیرفته می شود.
پس از آن پرونده به کارشناس ارجاع داده می شود و بعد از انجام تحقیقات محلی و شهادت شاهدان حاضر در محل و دریافت نظر کارشناس و بعد از اتمام دوره درمان و اعلام نظر نهایی پزشکی قانونی، پرونده تکمیل شده و قرار جلب به دادرسی صادر شده و پرونده مذکور به دادگاه کیفری 2 ارجاع می گردد. دادگاه نیز از طرفین دعوت کرده و با برگزاری جلسه، رای مقتضی را صادر می کند.
رانندگی پرخطر به هر دلیل که باشد، ممکن است به وقوع صدمات بدنی بیانجامد. قانون گذار برای مرتکبین این تصادفات، علاوه بر دیه، مجازات حبس و جزای نقدی را نیز پیش بینی کرده است که نوع و میزان مجازات بستگی به نظر کارشناس پرونده و تعیین میزان تقصیر راننده دارد. در ادامه به بررسی پرونده ای در این زمینه می پردازیم.
مراحل شکایت از راننده مقصر در تصادفات رانندگی از راننده مقصر به شرح زیر می باشد:
1. آغاز دعوا
2. نظریه کارشناسی
3. نظر پزشک قانونی
4. رسیدگی دادسرا
5. صدور قرار مجرمیت
6. رای دادگاه
7. بیمه و مزایای استفاده از آن
در هر صورت چه راننده خاطی باشد و چه با رعایت تمام قوانین از طرف وی این اتفاق ناگوار اتفاق افتاده باشد، بیمه وظیفه دارد دیه متوفی یا فرد مصدوم را بپردازد. حتی اگر راننده فاقد گواهی نامه باشد یا در حین رانندگی مست باشد، بیمه این وظیفه را دارد که خسارت وارده را به زیان دیده و یا دیه را به وارث متوفی پرداخت کند. البته در این شرایط بیمه می تواند به راننده رجوع کند و مطمئن باشید که این کار را می نماید.
علی رغم تصور عموم که فکر می کنند، در صورت تصادف با عابر پیاده، در هر صورت راننده مقصر است، آمار های رسمی نشان می دهند که عامل اصلی 30 درصد از تصادفات شهری و حتی 10 درصد از تصادفات برون شهری عابران پیاده هستند که با بی توجهی به قوانین، حاثه می آفرینند.
تصادفات دارای خسارات جانی که به مرگ یکی از طرفین منجر می شود، قتل غیر عمد شمرده می شوند؛ یعنی حتی اگر راننده مقصر سرعت غیر مجاز داشته باشد، وسیله نقلیه او دارای نقصی باشد که از دلایل تصادف به حساب آید، مانند ایراد در سیستم ترمز، در محلی تردد کند که برای او و یا وسیله نقلیه اش مجاز نباشد و …، باز هم قصد کشتن کسی را نداشته و تصادف منجر به مرگی که اتفاق افتاده، قتل غیر عمد شمرده می شود.
با توجه به غیر عمد بودن قتل خاطی قصاص نمی شود بلکه باید دیه بپردازد. توجه داشته باشید که این گونه تصادفات هم جنبه عمومی دارند و هم جنبه خصوصی. جنبه عمومی مربوط به سیستم قضایی می گردد که مجازات آن شامل حبس و البته جزای نقدی می شود و پرداخت دیه مربوط به جنبه خصوصی است که به اولیای دم پرداخت می شود.
در صورت رضایت اولیای دم پرداخت دیه منتفی می گردد اما به طور معمول سیستم قضایی از جزای نقدی ای که به دلیل سر پیچی از قوانین برای شما تعیین کرده است، نمی گذرد. ممکن است بسته به نوع جرم از حبس چشم پوشی کنند اما معمولا جزای نقدی بخشیده نمی شود.
ممکن است تصور کنید در صورت مست بودن راننده یا بدون گواهی نامه بودن او، قتل پیش آمده، عمد محسوب می شود؛ اما باید بگوییم طبق ماده ی 718 تعزیرات قانون مجازات اسلامی، اگر راننده مست باشد، گواهی نامه نداشته باشد، سرعت زیاد داشته باشد و یا سبقت غیر مجاز گرفته باشد، حکم مجازات او سنگین تر از حالت عادی خواهد بود. اما حادثه پیش آمده همچنان قتل غیر عمد یا شبه عمد محسوب می شود.
مقاله پیشنهادی: مجازات مصرف مشروبات الکلی یا شرب خمر
بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص شکایت از راننده مقصر در تصادفات را دارند. برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایط زیر را در نظر گرفته است:
1. رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل
2. هزینه مشاوره اولیه
3. پیشنهاد متنی از چند وکیل متخصص کار خود
4. امتیاز سایر کاربران به وکلا
فقط کافی است، درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.
در قانون مجازات اسلامي و قانون بيمه اجباري شخص ثالث سخني از مسئولیت راننده در تصادفات رانندگی مالک به ميان نيامده است. قانون مجازات اسلامي بر مسئوليت راننده تکيه ميکند و قانون بيمه اجباري شخص ثالث از اصطلاح «دارنده» استفاده کرده است. دارنده به استناد تبصره 1 مادهي 1 همين قانون عبارت است از: مالک يا متصرف خودرو و هر کدام بيمه نامه خودرو را به نام خود تحصيل کند، تکليف بيمه کردن از ديگري ساقط است. بنابر اين، ممکن است دارنده و راننده يک نفر باشند و نيز امکان دارد متفاوت باشند. بسته به اين که به کدام قانون بر اساس اثبات مسئوليت استناد کنيم، ميتوان حسب مورد راننده يا مالک را تحت پيگرد قرار داد. البته اقامه دعواي کيفري ناشي از جرايم رانندگي بحث ديگري دارد.
بنابر اين نميتوان گفت اصل بر مسئوليت کدام يک است. مهم اين است که خواهان دريافت خسارت، عليه کدام يک اقامه دعوا کند.
1- مسئولیت راننده در تصادفات رانندگی ، زمانی که در وقوع حادثه عمد داشته باشد: در صورتی که راننده عمداً بخواهد به شخص یا اشخاصی صدمه و آسیب بزند، قتل عمد محسوب شده و راننده به قصاص محکوم می شود. مانند آنکه شخصی عمداً با استفاده از وسیله نقلیه سانحه تصادف ایجاد کرده و منجر به مرگ انسان دیگری شود.
2- مسئولیت راننده در تصادفات رانندگی ، زمانی که در وقوع حادثه تقصیر داشته است: به لحاظ عرفی و عقلی، این انتظار می رود که رانندگان در حین رانندگی متعارف و معقول رفتار کنند که در غیر این صورت اگر مرتکب جنایتی شوند، گفته می شود، راننده مرتکب مقصر شده است. مانند آن که شخصی که به تازگی گواهینامه گرفته و مهارت کافی در رانندگی ندارد، با سرعت زیاد حرکت کرده و منجر به تصادف منتهی به مرگ شود. در این صورت مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و در صورت مطالبه اولیا دم به پرداخت دیه محکوم می شود.
3- مسئولیت راننده در تصادفات رانندگی زمانی که در وقوع حادثه تقصیری ندارد: زمانی است که راننده تمامی قوانین و مقررات را رعایت کرده و مهارت کافی را هم برای رانندگی دارد اما علی رغم سرعت مجاز، نمی تواند ماشین را کنترل کند و به عابری برخورد کرده و منتهی به مرگ وی می شود. در این صورت راننده فقط به پرداخت دیه در صورت مطالبه اولیاء دم محکوم می شود.
مورد دیگر زمانی است که راننده تمامی مقررات را رعایت کرده، اما بخاطر رد شدن عابر، زمانی که چراغ برای گذر عابر پیاده قرمز است، با وی برخورد کرده و منتهی به مرگ عابر می شود. در چنین شرایطی به جهت تقصیر خود عابر، راننده مسئول نبوده و مجازاتی ندارد.
سوال: هنگامي که مالک اتومبيل با علم و اطلاع به اين که فردي داراي گواهينامه رانندگي نيست و اتومبيل خود را در اختيار وي قرار ميدهد. چنانچه حادثه اي بر اثر رانندگي چنين فردي رخ دهد، آيا مالک اتومبيل هم قابل تعقيب است؟ در صورت امکان به چه اتهامي؟
پاسخ: در قانون تعزيرات مصول 1375، مواد 714 تا 725 به جرايم رانندگي اختصاص يافته که در اين مواد، همه جا به راننده و متصدي اشاره شده. نه به مالک، و جرم انگاري مستقلي براي مالک خودرو صورت نگرفته است. اما حسب مورد، در صورت اثبات تسهيل وقوع جرم توسط مالک يا نقش آفريني او در تحريک راننده به ارتکاب جرم، به استناد ماده 726 قانون تعزيرات، امکان تعقيب مالک خودرو به اتهام معاونت در جرم و محکوميت او به حداقل مجازات مباشر جرم وجود دارد.
سوال: حال اگر فردي بدون اجازه مالک از اتومبيلش استفاده کند و خسارت جاني يا مالي رخ دهد، مسئوليت جبران خسارت با کيست؟
پاسخ: مسئوليت نهايي با راننده است. اما در صورت بيمه بودن خودرو به نام مالک، امکان مطالبه خسارات و ديه از محل بيمه وجود دارد و البته مالک، ميتواند پس از پرداخت خسارات، به عامل زيان که همان راننده است، مراجعه کند. اما بديهي است، چنين مالکي تحت هيچ عنواني مورد تعقيب کيفري قرار نميگيرد. استناد به مقررات مسئوليت مدني و قانون مجازات اسلامي و قانون مدني نيز به مسئوليت راننده منجر ميشود نه مالک.
به استناد ماده 526 قانون جديد مجازات اسلامي، هرگاه دو يا چند عامل، برخي به مباشرت و بعضي به تسبيب و با واسطه، در وقوع جنايتي موثر باشند، عاملي که جنايت مستند به اوست، ضامن است. هم چنين در صورتي که جنايت مستند به تمام عوامل باشد، به طور مساوي، ضامن هستند، مگر اين که تأثير رفتار مرتکبان، متفاوت باشد که در اين صورت، هر يک به ميزان تأثير رفتارشان مسئول هستند.
پس اين با خواهان است که از کدام مسير و از طريق چه کسي مطالبه خسارت کند: ميتواند با استناد به قانون بيمه اجباري شخص ثالث به بيمهگر رجوع کند و ميتواند با برگزيدن راه طولاني مطالبه خسارت مدني، راننده را محکوم کند. در نهايت، با مراجعه مالکي که بيمه نامه به اسم اوست به شخص راننده، بار نهايي مسئوليت بر عهده راننده خاطي قرار ميگيرد.
سوال: اگر مالک اتومبيل با خودرو به عابري که از چراغ سبز در حال عبور است، برخورد کند و عابر مجروح شود، آيا مالک مسئول است يا چون خود عابر، مقصر بوده مسئوليتي ندارد؟
پاسخ: اگر زيان ديده، بخواهد از طريق بيمه شخص ثالث خودرو مطالبه خسارت کند، ديگر تقصير او تأثيري در استحقاق دريافت خسارت ندارد. بيمه مسئوليت ناشي از تصادمات رانندگي، صرف نظر از تقصير يا عدم تقصير زيان ديده، خسارات جاني يا مالي وارد بر او را جبران ميکند. بنابر اين، عابر بهتر است، از اين طريق جبران خسارت کند.
الف) اگر راننده در هنگام وقوع جرم مست بوده باشد.
ب) اگر راننده در هنگام وقوع جرم، گواهی نامه رانندگی نداشته باشد.
پ) اگر راننده در هنگام وقوع جرم با سرعت زیادتر از حد مجاز رانندگی کند.
ت) اگر راننده با وجود نقص و عیب مکانیکی موثر در تصادف، وسیله نقلیه را حرکت داده باشد.
ث) اگر راننده در هنگام وقوع جرم از محل هایی که عبور از آن ممنوع است عبور کرده باشد.
ج) هرگاه مصدوم احتیاج به کمک فوری داشته و راننده با وجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی از این کار خودداری کند.
ح) هرگاه راننده به منظور فرار از تعقیب محل حادثه را ترک و مصدوم را رها کند.
در کلیه موارد ذکر شده در بند های (الف تا ث)، دادگاه می تواند علاوه بر مجازات مذکور مرتکب را برای مدت یک تا پنج سال از حق رانندگی محروم نماید.
مجازات ذکر شده در صورتی که راننده مرتکب رفتار های ذکر شده در بند های ( ج و ح ) باشد، مشمول تخفیف نمی شود.
سوال- شخصی بدون گواهی نامه اقدام به رانندگی کرده و با عابر پیاده تصادف می کند، در صورتی که عابر بمیرد آیا مرتکب به مجازات قتل عمدی اعدام می شود (مسئولیت راننده در تصادفات رانندگی)؟
پاسخ: خیر. در تصادفات رانندگی، هر گاه شخص فاقد گواهی نامه بوده و منجر به تصادف منتهی به مرگ شود، مرتکب به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مقرر در قانون محکوم خواهد شد. به علاوه، دادگاه می تواند وی را به مدت یک تا پنج سال از رانندگی محروم نماید.
لازم به ذکر است، چنانچه شخصی که فاقد گواهی نامه رانندگی است، اقدام به حرکت دادن وسیله نقلیه نماید، حتی اگر عمل وی منجر به تصادف نشود، برای بار اول به حبس تعزیری تا دوماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال و یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
برای پیگیری شکایت از راننده مقصر در تصادفات رانندگی و کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مسئولیت راننده در تصادفات رانندگی با گروه حقوقی دادگستران نگین عدالت تماس حاصل فرمایید.
گروه حقوقی دادگستران نگین عدالت با بهره گیری از مشاوران و وکلای پایه یک دادگستری، ارائه دهنده کلیه خدمات حقوقی برای شما عزیزان می باشد.
برای مشاوره حقوقی کاملا رایگان تماس بگیرید : ۸۸۷۳۴۴۹۳ – ۰۲۱
6 Comments
سلام و عرض ادب . ببخشید مجازات کسی که گواهینامه نداشته باشه و رانندگی کنه و کسی رو اتفاقی بکشد، چیست؟
در تصادفات رانندگی، هر گاه شخص فاقد گواهی نامه بوده و منجر به تصادف منتهی به مرگ شود، مرتکب به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مقرر در قانون محکوم خواهد شد. به علاوه، دادگاه می تواند وی را به مدت یک تا پنج سال از رانندگی محروم نماید.
چنانچه شخصی که فاقد گواهی نامه رانندگی است، اقدام به حرکت دادن وسیله نقلیه نماید، حتی اگر عمل وی منجر به تصادف نشود، برای بار اول به حبس تعزیری تا دوماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال و یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
سلام..راننده کامیونی جهت شستن کامیون خود به کارواش مراجعه مینماید و اتاق کمپرس را در حالت بالا نگه میدارد و میرود..کارگر کارواش در حین کار براثر سقوط اتاق کامیون دچار قطع نخاع میگردد..مقصر کیست وچه مسئولیتی دارد؟
سلام . هردو با هم مسئولیت دارند. راننده و خود کارواش. چون خود کارگر هم بی احتیاطی کرده
وقت بخیر
من ماشین صفری که خریده بودم را از بنگاه تحویل گرفتم یک ساعت بعد در خیابان سر تقاطع یه تویتا به پشت من برخورد و صندوق و گلگیر ماشین رو جم کرد بعد۱۱۰ که زنگ زدم راننده تویتا رو مقصر کرد و متوجه شدیم که راننده کارگر کارواش و گواهی نامه نداره و ماشین هم که از کارواش بیرون آورده پلاک نداره
الان من برای خسارت و افت قیمت از راننده و صاحب کارواش شکایت کردم ولی هنوز ماشینم کارشناس نشده
سوال من اینه که کی مسئولیت برداخت خسارت و افت ماشین من هست؟
سلام یه ماشین سنگین از روبه رو اومد و باعث شد من تعادل ماشینم به هم بخوره و ماینشم واژگون بشه ولی به ماشین سنگین نخورده ایا اون ماشین سنگین مقصره ؟