در این مقاله از سایت موسسه حقوقی نگین عدالت به بررسی قانون جدید چک خواهیم پرداخت. پس اگر شما نیز درگیر دعاوی مربوطه به چک هستید این محتوا مناسب شماست.

چک چیست، آشنایی با تعریف چک و قوانین آن

اسنادی مانند چک و سفته برای هریک از ما آشنا می‌باشد. چک یکی از اسناد عادی است که روزانه هریک از مردم، جهت انجام بسیاری از کارهای خود از جمله انجام انواع معاملات، خریدوفروش و… استفاده‌های بسیاری از آن می‌نمایند. چک جز آن دسته از اسنادی می‌باشد که پس از روی کار آمدن و فراگیر شدن آن به علت سهولت در انجام بسیاری از کارها با استقبال تعداد کثیری از مردم علی‌الخصوص تجار و کسبه روبرو شد. استفاده از چک و دریافت و صدور آن نیازمند آگاهی و اطلاع از قانون آن می‌باشد؛ چرا که در غیر اینصورت، استفاده‌کنندگان از چک را با مشکلات و دردسرهای عظیم و بی‌شماری مواجه خواهد کرد. قانونگذارما برای هرگونه استفاده‌ای از چک، قوانین خاصی را وضع کرده‌است که دانستن آن کمک بسیاری به ما جهت استفاده از این سند خواهد کرد. پیشنهاد می‌کنیم مقاله دعاوی مربوط به چک و چک‌ برگشتی را هم مطالعه کنید.
حال خوب است بدانید که قوانین چک، برای اعتباربخشی هرچه بیشتر به آن و به حداقل رساندن بسیاری از مشکلات و کلاهبرداری‌های ناشی از آن ازجمله کاهش صدور چک بلامحل و…، قوانین چک را در سال ١٣٩٧ با تصویب مجلس شورای اسلامی دستخوش تغییراتی کرده که این تغییرات از ابتدای سال ١۴٠٠ لازم‌الاجرا می‌باشند.

چک، یکی از اسناد عادی

شاید نام چک را با عنوان‌هایی چون قباله، برات و حجت نیز شنیده باشید. همان‌گونه که پیش از این گفته شد، چک یکی از مهم‌ترین و پراستفاده‌ترین اسناد عادی تجاری در هر کشور از جمله کشور ما ایران به شمار می‌رود و در حقیقت نقش بسزایی در نظام اقتصادی کشور را دارا می‌باشد، بگونه‌ای که بیش از نیمی از پرداخت‌های سالانه توسط چک انجام می‌پذیرد.

انواع چک

خوب است بدانید که چک انواع گوناگونی را شامل می‌شود. چک‌های بانکی هم توسط اشخاص عادی و هم توسط بانک‌ها صادر می‌شوند. حال در ادامه به انواع مختلف چک‌ها خواهیم پرداخت.‌

چک‌های صادره توسط بانک‌ها

با توجه به آنچه که گفته شد، چک توسط بانک‌ها نیز صادر می‌شود که در ادامه به ذکر هریک از انواع آن می‌پردازیم.

چک تضمینی رمزدار یا چک تضمین‌شده

چک تضمینی رمزدار یا چک تضمین‌شده یکی از انواع چک می‌باشد که توسط بانک صادر می‌گردد. همان‌طور که از نامش نیز می‌توان دریافت، این نوع چک کاملا از سوی بانک برای فرد گیرنده چک تضمین می‌شود، بطوریکه حتی اگر حسابِ صاحب حساب چک، خالی نیز باشد یا به اندازه کافی دارای وجه نقد نباشد، گیرنده چک با مراجعه به هریک از شعب بانکی صادرکننده چک می‌تواند، مبلغ چک را دریافت نماید.

چک رمزدار یا بین بانکی

چک بین بانکی یکی از امن‌ترین انواع چک می‌باشد. در این نوع از چک، بانک چک را بصورت رمزدار برای بانک دیگری صادر می‌کند.‌ بدین صورت که مبلغ چک را به حساب شخص موردنظر در بانک دیگر منتقل می‌نماید. توجه داشته باشید که امکان صدور این نوع از چک در وجه حامل یا بصورت انتقال به دیگری وجود ندارد.‌ همچنین چک بین بانکی را نمی‌توان بصورت وجه نقد دریافت نمود.

چک مسافرتی

چک مسافرتی نیز یکی دیگر از انواع چک صادره توسط بانک‌ها می‌باشد که دریافت مبلغ آن تنها توسط همان بانک و شعب مختلف آن قابل دریافت می‌باشد.

چک‌های صادره توسط اشخاص

چک‌هایی که توسط اشخاص یا همان صاحبان حساب صادر می‌شود، شامل چک‌های عادی و چک‌های گواهی‌شده یا تأییدشده می‌باشد.‌ چک‌ عادی یکی از رایج‌ترین انواع چک است که توسط اشخاص، صادر شده و تقریبا همه با آن‌ها آشنایی دارند و چک تأییدشده یا گواهی‌شده نیز نوعی از چک می‌باشد که پرداخت وجه چک توسط بانک تأیید یا تضمین می‌شود. مطلب مرتبط: نحوه ظهر نویسی چک و مسئولیت آن

قانون چک در سال جدید

همان‌طور که پیش از این نیزاشاره کردیم و احتمالا همه شما عزیزان نیز این مسئله را شنیده‌اید، قوانین جدیدی در سال ١٣٩٧ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب گردید که از ابتدای سال ١۴٠٠ یعنی دقیقا از روز ١۴ فروردین سال ١۴٠٠ اجرایی شد. اما این تغییرات یا اصلاحیات چه بودند؟ در ادامه هریک از آن‌ها را برخواهیم شمرد.

• اول اینکه لازم است، تمامی چک‌های جدید جهت هرگونه انتقال، ثبت و تایید در سامانه الکترونیکی صیاد به ثبت برسند.
• صادرکننده چک علاوه بر قید بسیاری از اطلاعات از جمله مبلغ، اطلاعات هویتی گیرنده و تاریخ سررسید بر روی برگ چک، لازم است که این اطلاعات را در سامانه صیاد نیز قید نمایند و همچنین دریافت‌کننده چک نیز ملزم است که به هنگام دریافت چک، اطلاعات بر روی برگ چک را با اطلاعات ثبت شده در سامانه صیاد مطابقت دهد.
• در چک‌های جدید به جای پشت‌نویسی از ثبت انتقال آن در سامانه صیاد استفاده می‌شود.
• در چک‌های جدید امکان صدور چک در وجه حامل در سامانه صیاد وجود ندارد و لازم است که چک در وجه ذی‌نفع مشخصی صادر گردد.
• یکی دیگر از مهم‌ترین اصلاحات و الزامات قانونی که در صدور چک‌های جدید بوجود آمد، آن است که افرادی که دارای چک‌های برگشتی می‌باشند که از‌ آن‌ها رفع سواثر نشده‌است، امکان صدور چک جدید و ثبت آن در سامانه صیاد را نخواهند داشت.
• چک‌های جدید از نظر شکلی به رنگ بنفش می‌باشند.
• بر روی برگ چک‌های جدید، جمله (کارسازی این چک، منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است) قید شده‌است.
• چک‌های جدید دارای یک بارکد دو بعدی هستند که با آن می‌توان از وضعیت اعتباری صادرکننده چک مطلع شد.
• در قانون جدید چک، تاریخ سررسید هر چک تا سه سال از زمان دریافت دسته چک می‌باشد.

تکلیف چک‌های قدیمی چه می‌شود؟

یکی از نگرانی‌ها و پرسش‌های متداول مردم در خصوص قوانین جدید چک، آن است که با این تفاسیر پس تکلیف چک‌های قدیمی چه می‌شود؟ آیا چک‌های قدیمی فاقد اعتبار و از رده خارج می‌باشد؟ خیر. چک‌های قدیمی نیز تابع قوانین زمان صدور خود بوده و همچنان دارای اعتبار می‌باشند تا بالاخره ازچرخه خارج شوند. چرا که قوانین جدید تنها برای دسته چک‌های جدید می‌باشد.

چگونه می‌توان اطلاعات چک‌های جدید را در سامانه صیاد ثبت کرد؟

ثبت اطلاعات چک‌های جدید در سامانه الکترونیکی صیاد از طریق اپلیکیشن‌هایی چون اینترنت‌بانک‌ها، اپلیکیشن‌های بانک‌ها، ارسال پیامک یا مراجعه حضوری به شعب بانک‌ها انجام می‌شود.

سوالات متداول در مورد چک و قوانین آن

در نهایت…

از همراهی شما خوبان متشکریم.‌ امیدواریم که مطالب موجود در این نوشتار در خصوص قوانین جدید چک برایتان مفید و کارساز بوده باشد. حال چنانچه در خصوص قوانین مختلف جدید چک، سوال یا ابهامی برایتان مطرح است یا در این خصوص دچار مشکل شده‌اید با ما و تیم تخصصی حقوقی ما در میان بگذارید.